ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ του «Η Τράπεζα - Πώς η Goldman Sachs κυβερνά τον κόσμο» (εκδ. Μεταίχμιο) φιγουράρει στις προθήκες σχεδόν όλων των ελληνικών βιβλιοπωλείων - και όχι άδικα.
Αφού το θέμα του, παρ' ότι παγκόσμιο ( ο οικονομικός κολοσσός Goldman Sachs), έχει έντονο ελληνικό ενδιαφέρον: το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στη συνεργασία της κυβέρνησης Σημίτη με την τράπεζα-μεγαθήριο ώστε η Ελλάδα να μπει στην ευρωζώνη - ασφαλώς, με παραποιημένα οικονομικά στατιστικά στοιχεία. Ο Marc Roche παραθέτει στην «Ε» το χρονικό μιας ιστορίας που η οικονομική κρίση κατέστησε ακόμη πιο ενδιαφέρουσα απ' ό,τι αρχικά ήταν.
Γιατί η μικρή Ελλάδα φιγουράρει στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου σας για την Goldman Sachs;
Οταν το ετοίμαζα, με πολύ λίγη βοήθεια από την Goldman Sachs, ανακάλυψα τη σύνδεση με την Ελλάδα της εκπροσώπου της εταιρείας, της Αντιγόνης Λουδιάδη. Τσέκαρα το όνομά της στη βάση δεδομένων της Goldman Sachs και είδα ότι είχε προαχθεί τον καιρό της διαδικασίας εισόδου της χώρας σας στο ευρώ. Τότε βγήκε η ιστορία στην «Wall Street Journal» για την Ελλάδα, και κάπως έτσι όλα έδεσαν' μεταξύ τους. Το στέλεχος της Goldman προήχθη επειδή έδρασε ανήθικα, παρ' ότι νόμιμα, κι αυτό, με κάποιον τρόπο, μου έδωσε όλον τον σκελετό του βιβλίου. Goldman Sachs: τίποτε παράνομο, όλα ανήθικα...
Και ο έλληνας πρωθυπουργός, τότε, ο Κώστας Σημίτης; Γιατί ενήργησε έτσι;
Υποθέτω είναι ότι, μεταξύ άλλων, ήθελε την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ και για το προσωπικό του πρεστίζ, ζώντας μέχρι τότε κάπως στη σκιά του Ανδρέα Παπανδρέου. Αλλά σημειώστε και τα εξής: η Ε.Ε. ήθελε απελπισμένα όσο περισσότερα μέλη γινόταν στο ευρώ, επειδή η γαλλική επιτροπή για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις φοβόταν ότι αν το ευρώ δεν είχε πολλά μέλη θα γινόταν αντικείμενο κερδοσκοπίας. Οπότε ήθελε το ευρώ να είναι «βράχος». Ενώ υπήρχε και η Goldman Sachs, που έψαχνε το γρήγορο κέρδος μέσα από μια σχετικά απλή επιχείρηση, στέλνοντας κάποιον, όπως η Λουδιάδη, χωρίς καμία ηθική αναστολή στο θέμα της απάτης, για να βοηθήσει την Ελλάδα να κλέψει. Συνεπώς, στο θέμα σας υπήρχαν τρεις παράμετροι: η εσωτερική ελληνική πολιτική, η επιθυμία της Ε.Ε. για πολλές χώρες στο ευρώ και η πίεση της Sachs να βοηθήσει την Ελλάδα, κερδίζοντας ταυτόχρονα όσο μεγαλύτερη προμήθεια μπορούσε από αυτό.
Αλλες χώρες που ήθελαν να μπουν στο ευρώ ενήργησαν παρομοίως;
Απ' ό,τι ξέρω η Ιρλανδία, που μπήκε αργότερα, ήταν στην ίδια θέση με σας. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο υπήρχε ένα πολύ μεγάλο σκάνδαλο στην Ε.Ε. σχετικά με τα στατιστικά, με αποτέλεσμα το συγκεκριμένο τμήμα της Ε.Ε. να έχει παραλύσει. Η Goldman το ήξερε αυτό, βλέπετε διαθέτει ισχυρούς λομπίστες στις Βρυξέλλες και είδε μια ευκαιρία, αφού η Ε.Ε., λόγω του σκανδάλου, στερούνταν των ικανοτήτων ή τού know how να τσεκάρει τα ελληνικά στατιστικά.
Προφανώς, είναι too much να αποδοθεί ευθύνη μόνον σε έναν για αυτήν την ιστορία.
Απολύτως! Χρειάζονται δύο για να χορέψουν τανγκό, είναι γνωστό αυτό! Υπήρχε η Goldman Sachs, που πουλούσε υπηρεσίες, και η ελληνική κυβέρνηση που ζήτησε τρόπο να παραποιηθούν τα στατιστικά. Η Goldman είναι ένοχη επειδή «έσπρωξε» την Ελλάδα στην κατάσταση, ήλθε με τη λύση, η ελληνική κυβέρνηση είναι ένοχη επειδή τη δέχτηκε, δεν είπε όχι, γιατί έβλεπε ότι αλλιώς δεν θα έμπαινε στην ευρωζώνη. Και η Ε.Ε. είναι επίσης ένοχη, γιατί έκανε ότι κοιτάζει αλλού.
Ηταν η Goldman Sachs η μόνη μεγάλη τράπεζα τέτοιου τύπου, που χρησιμοποίησε αυτές τις, ας πούμε, παράδοξες μεθόδους;
Ασφαλώς και όχι. Η JP Morgan έκανε το ίδιο με την Ιταλία, κάποια άλλη εταιρεία το έκανε με το Βέλγιο, ένα μικρό «μασάζ» στα στατιστικά. Απλώς η Goldman το έκανε με τον πιο άγριο τρόπο. Χρησιμοποίησε όλες τις ικανότητές της για να κρύψει μέρος του ελληνικού χρέους και την ίδια στιγμή μόνον ο Θεός γνωρίζει τι έκαναν οι traders της με την κερδοσκοπία απέναντι στο ευρώ κ.λπ.
Είναι κάπως τυπικό κομμάτι της συμπεριφοράς της Goldam Sachs αυτό, όπως γράφετε στο βιβλίο σας. Το να μην συμβαδίζουν πάντοτε τα συμφέροντά της με αυτά του πελάτη της.
Εάν επισκεφθείτε την Goldman Sachs, θα δείτε ανηρτημένο έναν κατάλογο αρχών. Η πρώτη αρχή τους είναι «να υπηρετείς τον πελάτη σου». Αυτή η αρχή, στην πορεία των χρόνων, έχει παραβιαστεί. Γιατί αυτό συμβαίνει όταν συμβουλεύεις ένα προiόν σε έναν πελάτη και πίσω από την πλάτη του κερδοσκοπείς σε αυτό. Πρακτική που αποδείχθηκε και με το σκάνδαλο Abacus, στο οποίο η εταιρεία ενεπλάκη.
Μετά τη συγγραφή του βιβλίου σας είχατε κάποια αντίδραση από την τράπεζα;
Μπα, όχι, πρόκειται για μια πολύ σοφιστικέ τράπεζα. Πολλοί με ρώτησαν αν έβαλαν δικηγόρους να με τρομάξουν, να με συλλάβουν, αν είπαν σε ανθρώπους να μην μου μιλούν... Τίποτε δεν συνέβη. Παρέμειναν αδιάφοροι. Το μόνο που άκουσα ήταν ότι από το περιβάλλον της τράπεζας ειπώθηκε στον εκδότη μου στο Παρίσι ότι το βιβλίο για αυτούς θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερο...Το οποίο φυσικά είναι κομπλιμέντο για μένα. Γιατί αυτό που επιχείρησα να κάνω ήταν να κρατήσω κάποιες ισορροπίες. Η Goldman Sachs δεν διαφέρει σε τίποτε από την JPMorgan, την Morgan Stanley, την Barclays κ.λπ. Απλώς οι τύποι της Goldman Sachs είναι καλύτεροι σε αυτό που κάνουν από τους άλλους. Και γι' αυτό και πιο επικίνδυνοι...
Πάντως, είναι εντυπωσιακή η ζωή που περιγράφετε ότι ζουν τα στελέχη της. Πολλά λεφτά, αλλά μόνο δουλειά.
Οταν πιάνεις δουλειά στην Goldman Sachs, είσαι κάπως σαν τον Φάουστ: πουλάς την ψυχή σου και επί δέκα χρόνια μόνον δουλεύεις. Εάν επιβιώσεις, μπορείς να γίνεις εκατομμυριούχος ή και δισεκατομμυριούχος και μετά να φύγεις και να κάνεις κάτι άλλο. Αλλά επί δέκα χρόνια δεν έχεις οικογένεια, γονείς, αδέρφια, φίλους, σύντροφο, τίποτε. Είσαι στη διάθεσή τους νύχτα και μέρα, τους ανήκεις ολοκληρωτικά.
Αν η Goldman Sachs ήταν εκπρόσωπος του ζωικού βασιλείου, ποιο ζώο θα ήταν;
Πολλοί τη συγκρίνουν με χταπόδι. Εγώ θα έλεγα λερναία ύδρα: μόλις της κόβεις το ένα κεφάλι, ξεφυτρώνουν, στη θέση του, δύο. Αδύνατο να την εξοντώσεις...
Στον ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ giannis@enet.gr
από ΠΡΕΖΑ TV
Αφού το θέμα του, παρ' ότι παγκόσμιο ( ο οικονομικός κολοσσός Goldman Sachs), έχει έντονο ελληνικό ενδιαφέρον: το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στη συνεργασία της κυβέρνησης Σημίτη με την τράπεζα-μεγαθήριο ώστε η Ελλάδα να μπει στην ευρωζώνη - ασφαλώς, με παραποιημένα οικονομικά στατιστικά στοιχεία. Ο Marc Roche παραθέτει στην «Ε» το χρονικό μιας ιστορίας που η οικονομική κρίση κατέστησε ακόμη πιο ενδιαφέρουσα απ' ό,τι αρχικά ήταν.
Γιατί η μικρή Ελλάδα φιγουράρει στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου σας για την Goldman Sachs;
Οταν το ετοίμαζα, με πολύ λίγη βοήθεια από την Goldman Sachs, ανακάλυψα τη σύνδεση με την Ελλάδα της εκπροσώπου της εταιρείας, της Αντιγόνης Λουδιάδη. Τσέκαρα το όνομά της στη βάση δεδομένων της Goldman Sachs και είδα ότι είχε προαχθεί τον καιρό της διαδικασίας εισόδου της χώρας σας στο ευρώ. Τότε βγήκε η ιστορία στην «Wall Street Journal» για την Ελλάδα, και κάπως έτσι όλα έδεσαν' μεταξύ τους. Το στέλεχος της Goldman προήχθη επειδή έδρασε ανήθικα, παρ' ότι νόμιμα, κι αυτό, με κάποιον τρόπο, μου έδωσε όλον τον σκελετό του βιβλίου. Goldman Sachs: τίποτε παράνομο, όλα ανήθικα...
Και ο έλληνας πρωθυπουργός, τότε, ο Κώστας Σημίτης; Γιατί ενήργησε έτσι;
Υποθέτω είναι ότι, μεταξύ άλλων, ήθελε την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ και για το προσωπικό του πρεστίζ, ζώντας μέχρι τότε κάπως στη σκιά του Ανδρέα Παπανδρέου. Αλλά σημειώστε και τα εξής: η Ε.Ε. ήθελε απελπισμένα όσο περισσότερα μέλη γινόταν στο ευρώ, επειδή η γαλλική επιτροπή για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις φοβόταν ότι αν το ευρώ δεν είχε πολλά μέλη θα γινόταν αντικείμενο κερδοσκοπίας. Οπότε ήθελε το ευρώ να είναι «βράχος». Ενώ υπήρχε και η Goldman Sachs, που έψαχνε το γρήγορο κέρδος μέσα από μια σχετικά απλή επιχείρηση, στέλνοντας κάποιον, όπως η Λουδιάδη, χωρίς καμία ηθική αναστολή στο θέμα της απάτης, για να βοηθήσει την Ελλάδα να κλέψει. Συνεπώς, στο θέμα σας υπήρχαν τρεις παράμετροι: η εσωτερική ελληνική πολιτική, η επιθυμία της Ε.Ε. για πολλές χώρες στο ευρώ και η πίεση της Sachs να βοηθήσει την Ελλάδα, κερδίζοντας ταυτόχρονα όσο μεγαλύτερη προμήθεια μπορούσε από αυτό.
Αλλες χώρες που ήθελαν να μπουν στο ευρώ ενήργησαν παρομοίως;
Απ' ό,τι ξέρω η Ιρλανδία, που μπήκε αργότερα, ήταν στην ίδια θέση με σας. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο υπήρχε ένα πολύ μεγάλο σκάνδαλο στην Ε.Ε. σχετικά με τα στατιστικά, με αποτέλεσμα το συγκεκριμένο τμήμα της Ε.Ε. να έχει παραλύσει. Η Goldman το ήξερε αυτό, βλέπετε διαθέτει ισχυρούς λομπίστες στις Βρυξέλλες και είδε μια ευκαιρία, αφού η Ε.Ε., λόγω του σκανδάλου, στερούνταν των ικανοτήτων ή τού know how να τσεκάρει τα ελληνικά στατιστικά.
Προφανώς, είναι too much να αποδοθεί ευθύνη μόνον σε έναν για αυτήν την ιστορία.
Απολύτως! Χρειάζονται δύο για να χορέψουν τανγκό, είναι γνωστό αυτό! Υπήρχε η Goldman Sachs, που πουλούσε υπηρεσίες, και η ελληνική κυβέρνηση που ζήτησε τρόπο να παραποιηθούν τα στατιστικά. Η Goldman είναι ένοχη επειδή «έσπρωξε» την Ελλάδα στην κατάσταση, ήλθε με τη λύση, η ελληνική κυβέρνηση είναι ένοχη επειδή τη δέχτηκε, δεν είπε όχι, γιατί έβλεπε ότι αλλιώς δεν θα έμπαινε στην ευρωζώνη. Και η Ε.Ε. είναι επίσης ένοχη, γιατί έκανε ότι κοιτάζει αλλού.
Ηταν η Goldman Sachs η μόνη μεγάλη τράπεζα τέτοιου τύπου, που χρησιμοποίησε αυτές τις, ας πούμε, παράδοξες μεθόδους;
Ασφαλώς και όχι. Η JP Morgan έκανε το ίδιο με την Ιταλία, κάποια άλλη εταιρεία το έκανε με το Βέλγιο, ένα μικρό «μασάζ» στα στατιστικά. Απλώς η Goldman το έκανε με τον πιο άγριο τρόπο. Χρησιμοποίησε όλες τις ικανότητές της για να κρύψει μέρος του ελληνικού χρέους και την ίδια στιγμή μόνον ο Θεός γνωρίζει τι έκαναν οι traders της με την κερδοσκοπία απέναντι στο ευρώ κ.λπ.
Είναι κάπως τυπικό κομμάτι της συμπεριφοράς της Goldam Sachs αυτό, όπως γράφετε στο βιβλίο σας. Το να μην συμβαδίζουν πάντοτε τα συμφέροντά της με αυτά του πελάτη της.
Εάν επισκεφθείτε την Goldman Sachs, θα δείτε ανηρτημένο έναν κατάλογο αρχών. Η πρώτη αρχή τους είναι «να υπηρετείς τον πελάτη σου». Αυτή η αρχή, στην πορεία των χρόνων, έχει παραβιαστεί. Γιατί αυτό συμβαίνει όταν συμβουλεύεις ένα προiόν σε έναν πελάτη και πίσω από την πλάτη του κερδοσκοπείς σε αυτό. Πρακτική που αποδείχθηκε και με το σκάνδαλο Abacus, στο οποίο η εταιρεία ενεπλάκη.
Μετά τη συγγραφή του βιβλίου σας είχατε κάποια αντίδραση από την τράπεζα;
Μπα, όχι, πρόκειται για μια πολύ σοφιστικέ τράπεζα. Πολλοί με ρώτησαν αν έβαλαν δικηγόρους να με τρομάξουν, να με συλλάβουν, αν είπαν σε ανθρώπους να μην μου μιλούν... Τίποτε δεν συνέβη. Παρέμειναν αδιάφοροι. Το μόνο που άκουσα ήταν ότι από το περιβάλλον της τράπεζας ειπώθηκε στον εκδότη μου στο Παρίσι ότι το βιβλίο για αυτούς θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερο...Το οποίο φυσικά είναι κομπλιμέντο για μένα. Γιατί αυτό που επιχείρησα να κάνω ήταν να κρατήσω κάποιες ισορροπίες. Η Goldman Sachs δεν διαφέρει σε τίποτε από την JPMorgan, την Morgan Stanley, την Barclays κ.λπ. Απλώς οι τύποι της Goldman Sachs είναι καλύτεροι σε αυτό που κάνουν από τους άλλους. Και γι' αυτό και πιο επικίνδυνοι...
Πάντως, είναι εντυπωσιακή η ζωή που περιγράφετε ότι ζουν τα στελέχη της. Πολλά λεφτά, αλλά μόνο δουλειά.
Οταν πιάνεις δουλειά στην Goldman Sachs, είσαι κάπως σαν τον Φάουστ: πουλάς την ψυχή σου και επί δέκα χρόνια μόνον δουλεύεις. Εάν επιβιώσεις, μπορείς να γίνεις εκατομμυριούχος ή και δισεκατομμυριούχος και μετά να φύγεις και να κάνεις κάτι άλλο. Αλλά επί δέκα χρόνια δεν έχεις οικογένεια, γονείς, αδέρφια, φίλους, σύντροφο, τίποτε. Είσαι στη διάθεσή τους νύχτα και μέρα, τους ανήκεις ολοκληρωτικά.
Αν η Goldman Sachs ήταν εκπρόσωπος του ζωικού βασιλείου, ποιο ζώο θα ήταν;
Πολλοί τη συγκρίνουν με χταπόδι. Εγώ θα έλεγα λερναία ύδρα: μόλις της κόβεις το ένα κεφάλι, ξεφυτρώνουν, στη θέση του, δύο. Αδύνατο να την εξοντώσεις...
Στον ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ giannis@enet.gr
από ΠΡΕΖΑ TV